Op zondag 5 februari is Museum Het Tramstation te Schipluiden van 14.00 tot 16.00 uur geopend. Hier is een persoonlijke keuze uit het boekenbezit van de Historische Vereniging Oud-Schipluiden te zien, gemaakt door de bibliothecaris Oc Spinnewijn. De vaste boekbinder van het museum, Jan Mooijman, geeft op die zondag vanaf 14.30 uur een demonstratie van zijn ambachtelijk werk. Ook zal hij een aantal bijzondere resultaten tonen.
Op woensdagavond 8 februari bespreken acht leden van Oud-Schipluiden in het Anker achter de Dorpskerk, Dorpsstraat 3 te Schipluiden een boek dat van belang is voor de streekgeschiedenis. De bijeenkomst begint om 20.00 uur. Later op de avond wordt de boekententoonstelling in het museum bezocht. Belangstellenden zijn voor beide activiteiten hartelijk welkom.
In 2012 is het precies 100 jaar geleden dat de Westlandsche Stoomtramweg Maatschappij (WSM) eindelijk, na vijf jaar tegenwerking en tegenslag bij de aanleg, het nog ontbrekende traject Maassluis-Delft in gebruik kon nemen met langs de route de dorpjes Maasland, Schipluiden en Den Hoorn.
Met deze verbinding verkreeg de WSM niet alleen bij Maassluis maar vooral bij Delft de zo vurig door haar verlangde directe aansluiting op het grote spoorwegnet van de H.IJ.S.M. Hiermee was het net compleet en kwam de WSM in de positie om haar grote bijdrage te gaan leveren aan de stormachtige exportontwikkeling van het Westland met het consequent binnen 24 uur afvoeren van de kwetsbare tuinbouwproducten naar het buitenland.
De WSM is een van de heel weinige stoomtrammaatschappijen die niet na een kortstondige periode van grote bloei weer roemloos ten onder is gegaan. Na een aarzelend begin (volgens de dorpelingen stond de WSM al gauw voor WijSukkelenMaar) werd het een krachtig geleide onderneming die zich heeft ontwikkeld van een stoomtramlijn naar lokaalspoorweg tot een belangrijke regionale busonderneming. De spoorwegexploitatie nam in de loop van de tijd geleidelijk af ten gunste van het vervoer over de weg. De laatste trein reed in 1970.
Grote stukken van het in 1912 geopende traject liggen in de gemeente Midden-Delfland, de eerste Citta-Slow gemeente van Nederland waarin Schipluiden en Maasland een paar jaar geleden zijn opgegaan. Bijna het gehele traject is omgebouwd tot fietspad en leent zich bijzonder voor een dagje uit in het kleine groene hart van de randstad. De twee musea in de gemeente organiseren in de zomer van 2012, in nauw overleg met elkaar, ieder een tentoonstelling over de WSM:
Museum Het Tramstation in Schipluiden besteedt speciale aandacht aan het traject Maassluis via de Maaslandse dam naar Delft, met daarin prominent de nog bestaande trambrug over de Vlaardingervaart en het tramstation van Schipluiden, nu museum.
Museum De Schilpen in Maasland behandelt het (rail)vervoer in algemenere zin en het belang van de WSM voor de tuinbouw in het bijzonder.
Museum Het Tramstation, Otto van Zevenderstraat 2, 2636HN Schipluiden
‘100 jaar WSM’, 20 april t/m 6 oktober 2012,
Open: wo, za en 1e zondag van de maand: 14.00-16.00 uur
Internet: www.tramstationschipluiden.nl
Museum De Schilpen, ’s-Herenstraat 24, 3155SJ Maasland,
‘De WSM in perspectief’, 28 april t/m 15 september 2012,
Open: wo, en 1e zondag van de maand: 14.00-17.00 uur, za: 11.00-17.00 uur
Internet: www.schilpen.nl; De Schilpen is een geregistreerd museum.
Tijdens de openstelling van het Museum Het Tramstation te Schipluiden op zondagmiddag 6 maart van 14.00-16.00 uur zal Jacques Moerman vanaf half drie een presentatie houden over het latrinair gebeuren in vroeger tijden.
Beelden van kakhuizen zijn veelvuldig te zien op schilderijen van Nederlandse en Vlaamse schilders. Ook tijdens reizen in het buitenland zijn veel opvallende toiletgelegenheden gefotografeerd. Ten slotte wordt stilgestaan bij de privaten in de regio. Bijna alle tuinders hadden tot het midden van de vorige eeuw nog toiletjes boven de sloot. Ziektes als cholera, tyfus en dysenterie kwamen in Midden-Delfland rond 1900 nog regelmatig voor.
In het museum is een uitgebreide expositie over dit onderwerp te zien. De toegang is, ook aanstaande zondag, gratis.
Op zondag 2 januari is het Museum Het Tramstation van 14.00-16.00 uur extra geopend (zaterdag 1 januari gesloten). Hier is een expositie te zien over het latrinair gebeuren. Tot de jaren zestig van de vorige eeuw had vrijwel elke tuinder in Den Hoorn boven de sloot een eigen privaat. Ook de openbare school aan de Boomgaardslaan in Schipluiden had in het begin van de twintigste eeuw een WC boven de sloot. Een aanbraak van difteritis in 1908 bevestigt de onhygiënische toestanden in de dorpen. Terwijl in de stad allang een tonnendienst werkte, stonden de kakhuizen in Midden-Delfland nog in open verbinding met de sloten. In de tentoonstelling worden naast veel afbeeldingen ook kakstoelen en pispotten uit de vijftiende tot de twintigste eeuw getoond.
Het is een interessante en leerzame expositie over een alledaags onderwerp.
